مهم ترین مجوز ها و معافیت های گمرکی چیست ؟ همانطور که می دانید آخرین فعالیت در واردات کالا به کشور، مراجعه به گمرکات و ترخیص کالا از آنها است. همواره یکی از پیچیده ترین و دردساز ترین مراحل واردات و صادرات کالا ، همین همکاری و ارتباط با گمرک ها است. مدارک و اسناد لازم ، مجوز ها ، هزینه ها ، مشمولیت معافیت ها و… مواردی هستند که به اصطلاح در گمرک باید با آنها سر و کله بزنیم تا بتوانیم کالای خود ترخیص کنیم. در این مقاله می خواهیم جزییات مجوز ها و معافیت های گمرکی را بررسی کنیم و به سوالات متداول مخاطبان در این مطلب پاسخ دهیم.

مجوز ها و معافیت های گمرکی کدامند ؟
بررسی مجوز ها و معافیت های گمرکی را با مشخص کردن انواع معافیت ها شروع می کنیم. در حالت کلی ، در روند ترخیص کالا ، دو نوع معافیت وجود دارد:
1- معافیت از مالیات
2- معافیت در تعرفه ورودی کالا ( این معافیت با توجه به نوع استفاده کالا در حقوق ورودی معاف می گردند).
برای انجام خدمات بازرگانی همین الان تصمیم بگیرید
آیا برای واردات کالا باید مجوز های خاصی را دریافت کنیم یا خیر؟
طبق قانون برای واردات کالا نیاز به مجوز خاصی نیست مگر در کالا هایی که دولت واردات آنها را منوط به دریافت مجوز کرده باشد. کالاهایی از قبیل مواد غذایی ، گیاهی ، اسباب بازی ، تجهیزات پزشکی ، فویل آلومنیومی و… . به نحوی میتوان گفت اکثر کالا برای واردات نیاز به مجوز دارند.
برای انجام امور فرایند ترخیص در گام اول می بایست برای دریافت مجوز ترخیص ، یک شماره ورودی اخذ کنید. یعنی شما دریافت کننده نهایی کالا می باشید. اگر کد اقتصادی نیز دارید ، همین کد کفایت می کند. حتی می توانید این کار را با شماره تامین اجتماعی خود انجام دهید.
استاندارد اجباری شامل چه کالاهایی می شود و آیا باید نسبت به کسب آن اقدام کنیم یا خیر؟
در روند ترخیص کالا ، اخذ مجوز برای بعضی از کالاها ضروری می باشد. برای اطلاع از لیست این کالا ها می توانید به بخش مرتبط در کتاب مقررات واردات و صادرات کالا و یا سایت اداره استاندارد مراجعه کنید. در صورتی که تعداد کالاهای مورد نظر شما کمتر از 5 عدد و از لحاظ ارزش قیمتی کمتر از 3000 دلار باشد از دریافت مجوز استاندارد معاف هستید. اما اگر بخواهید به کرات این واردات را انجام دهید ، می بایست مجوز استاندارد را دریافت نمایید. در این موارد مشاور واردات و صادرات برای انجام فرایند می تواند کمک بزرگی کند.
مجوز های لازم از ادارت و ارگان های مرتبط
برای واردات بعضی از کالا ها و ترخیص آنها از گمرکات می بایست مجوز هایی از ادارات و ارگان های مرتبط به آن حوزه دریافت کنید که در ادامه این بخش به آنها می پردازیم.
– ترخیص کالا با مجوز وزارت راه یا مجوز حمل کالا
این مجوز هنگامی مورد نیاز است که بخواهید محوله را با ناوگان خارجی و غیر ایرانی حمل کنید. این نوع از محموله شامل 10 % کرایه حمل بار از کشور مبدا تا گمرک خواهد شد.
– مجوز تجهیزات پزشکی
این مجوز برای واردات تجهیزات پزشکی ، دندانپزشکی و آزمایشگاهی لازم است. که برای مجوز ورود و ترخیص آنها باید مراحل زیر را پشت سر بگذارید:
1. اخذ شناسیه فعالیتهای شرکت وارد کننده تجهیزات پزشکی
2. معرفی ناظر فنی به اداره تجهیزات پزشکی
3. تکمیل فرم های مربوطه در سایت IMED.IR
4. اخذ نمایندگی از شرکت فروشنده وسایل تجهیزات پزشکی بهمراه مدارک و تاییدیه های مربوطه

– ترخیص کالا با مجوز بهداشت
جهت واردات و ترخیص کالاهای مواد غذایی و لوازم آرایشی و بهداشتی نیاز به مجوز از وزارت بهداشت دارید. بر طبق مقررات صادرات و واردات بازرگانی می بایست بررسی های لازم در مورد این دسته از کالاها صورت گیرد و در صورت تایید ، مجوز واردات و ترخیص داده شود.
– ترخیص کالا با مجوز ارشاد
برای دریافت این مجوز برای کالاهای مربوطه باید فرایند زیر را پیگیری کنید:
1. ارائه درخواست متقاضی مبنی بر صدور مجوز گشایش
2. دریافت چک لیست گشایش و تکمیل مدارک ترخیص مطابق با چک لیست توسط ارباب رجوع
3. بررسی مدارک ارائه شده توسط کارشناس مربوطه
مجوز ترخیص : مجوزی است که پس از ورود کالا به گمرکات کشور و پس از تایید قابلیت و طی مراحل قانونی برابر با مقررات صادر می گردد.
جهت صدور مجوز ترخیص ، متقاضی می بایست مدارک زیر را تکمیل و به اداره کل نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی یا ادارت نظارت تابعه ارائه نماید.
اخذ موارد زیر به عنوان مدارک و اسناد لازم و ضروری هستند:
1. فاکتور کالا ( بانضمام یک برگ تصویر آن)
2. اصل نسخه دوم متقاضی ( نسخه دوم پروفرم تایید شده در مرحله ورود )
3. اصل گواهی بهداشت و قابلیت مصرف مرتبط با فاکتور، که به تایید مقامات ذیصلاح بهداشتی کشور مبداء رسیده و ممهور به مهر سفارت جمهوری اسلامی ایران باشد.
4. اصل برگ آنالیز، بانضمام یک برگ تصویر آن پس از بررسی مدارک و کنترل کلیه مشخصات، از گمرک ورودی اقدام به نمونه برداری گردیده و به همراه برگ آنالیز تایید شده، به سایر آزمایشگاه هایی که مخصوص به کنترل غذا و دارو هستند ارسال می شود و بعد از انکه مطابقت با نمونه تایید شد مجوز مربوطه صادر خواهد شد.
– ترخیص کالا با مجوز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
برای واردات و ترخیص کالاهای دسته اسباب بازی به این مجوز نیاز دارید.
– مجوز وزارت دفاع
این وزارتخانه در خصوص صدور مجوز کالاهای قابل اشتعال و انفجار و کالاهایی که می توانند کاربرد نظامی داشته باشند ، اظهار نظر می کند و در صورت تایید ، اقدام به صدور مجوز می نماید.
– ترخیص کالا با مجوز سازمان انرژی اتمی
از دیگر موارد مجوز ها و معافیت های گمرکی ، اخذ مجوز سازمان انرژی اتمی در مورد کالاهایی مثل رادیو دارو ها ، ترخیص قراضه و ضایعات چدن ، فولاد ، ترخیص فلزات ضایعاتی ، ترخیص دستگاه های گیرنده و فرستنده باتری ، ترخیص بی سیم ها ، ترخیص لامپ های فرا بنفش ، دستگاه لیزر های پزشکی و دندان پزشکی و…. می باشد.
– ترخیص با مجوز وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات
برای ترخیص کالا های مربوط به این حوزه از جمله تجهیزات مخابراتی و رادیویی ، کنترل کننده دستگاه ها ، تجهیزات ناوبری و… می بایست مجوز این وزارتخانه را دریافت کنید. برای واردات یک مجوز و برای ترخیص یک مجوز جداگانه صادر می شود.

برخی معافیت ها
• معافیت ماشین آلات خطوط تولید از پرداخت حقوق ورودی (واحد های تولیدی)
• ترخیص چای وارداتی با معافیت از سود بازرگانی کارخانه های چای سازی
• معافیت شمش طلا و نقره وارداتی از حقوق ورودی
معافیت از پرداخت حقوق ورودی
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی برای موافقت نامه های دولت با کشورهای خارجی دیگر
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی کالاهای متعلق به روسای کشورهای خارجی و همراهان آنان
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی کالاهای مورد استفاده مامورین سیاسی و کنسولی خارجی یا نمایندگان سازمان ملل و موسسات تخصصی وابسته به آن ها
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی ترانزیت خارجی-مرجوعی-انتقالی-کابوتاژ-ورود موقت و صادرات
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی اسباب سفر و اشیا شخصی مستعمل همراه مسافران ورودی به کشور
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی لوازم خانه و اشیا شخصی ایرانیان مقیم خارجه که برای اقامت به ایران بر می گردند
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی ابزار دستی ایرانیان و خارجیان که به ایران می آیند
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی اشیا شخصی و اثاثیه منزل و افزار کار مستعمل ایرانیانی که در کشورهای خارجی فوت شدند
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی هدایایی که از طرف دولت رسما به اتباع ایران داده می شود ،همچنین هدایا دولت و اشخاص به موسسات ،وزارتخانه ها و …
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی اشیا باستانی مربوط به میراث وو فرهنگ و تمدن ایران
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی اشیا یی که به منظور تشکیل آرشیو وموزه ها و نمایشگاه های فرهنگی و هنری و کتابخانه ها و آموزش سمعی و بصری و هنری و …. می شود. همچنین مبادلات فرهنگی و تعمیر اثار باستانی نیز در این دسته قرار می گیرند.
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی اشیا عتیقه مربوط به میراث فرهنگ و تمدن سایر کشورها که برای ایجاد و تکمیل موزه های عمومی وارد کشور می شوند.
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی ظروف عادی و لفاف های متعارف بیرونی کالای وارده ،همچنین قرقره و تکیه های همانند به کالاهای وارده
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی مقدار سوخت مصرفی وسایل نقلیه در ورود و خروج از کشور
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی نتایج دام هایی که برای تعلیف از کشور خارج و یا به کشور وارد شده پس از تعلیف باز می گردد
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی نمونه های تجاری بی بها
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی مدال ها و نشان هایی که از طرف دولت ها موسسات خارجی بین المللی رسما به اتباع ایران اعطا می شود.
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی لوازم امدادی اهدایی به جمعیت هلال احمر
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی اقلام عمده دفاعی
سخن آخر در باب مجوز ها و معافیت های گمرکی
همانطور که مستحضر هستید ، برای رعایت قوانین و ضوابط این حوزه می بایست تا حدودی با موضوع مجوز ها و معافیت های گمرکی آشنا باشید . تجربه در این مقوله می تواند بسیار مفید و حیاتی باشد پس اگر خود این تجربه را ندارید ، می توانید از توصیه های یک مشاور بازرگانی بهره ببرید یا روند واردات و ترخیص کالاهای مدنظر خود را به یک شرکت بازرگانی واردات صادرات به عنوان کارگزار بسپارید.
در پایان امیدواریم به راحتی از پس این مرحله سخت بر آیید و تجارتی پر سود و پر خیر داشته باشید.
نویسنده